Có một điều khác biệt ở lần đi ngược chiều này, nguyên nhân của tai nạn xuất phát từ xe cứu hỏa làm nhiệm vụ cứu hộ giao thông.
Video trích xuất từ camera giao thông trên đường cao tốc cho thấy rõ diễn biến của vụ tai nạn. Chiếc xe cứu hỏa đã trở thành một vật cản đầy nguy hiểm trên đường cao tốc, dẫn tới tai nạn đau lòng làm 11 người phải nhập viện, trong đó có 3 người bị thương nặng và 1 người tử vong.
Vậy vấn đề ở đây là gì?
Sau khi phân tích video clip cùng các thông tin liên quan, theo quan điểm của cá nhân tôi, người lái xe cứu hỏa là người phải chịu trách nhiệm chính cho vụ tai nạn này, vì những lý do sau:
1. Cho dù là xe ưu tiên, người lái xe phải có trách nhiệm bảo đảm an toàn cho người và các phương tiện khác, phải cảnh báo từ xa cho các phương tiện giao thông khác, thậm chí nhờ tới các lực lượng cảnh sát phân luồng từ xa, hoặc các thiết bị giao thông thông minh cảnh báo sớm trên đường cao tốc. Video clip đã cho thấy lái xe cứu hỏa không hề dừng lại để quan sát dòng xe đang lưu thông với tốc độ cao mà đi thẳng ra giữa đường.
2. Trong trường hợp rất cần thiết phải lái xe ngược chiều, lẽ ra tài xế xe cứu hỏa phải sử dụng làn khẩn cấp phía bên phải đường. Nhưng anh ta lại cho xe chạy ra làn đường bên trái có tốc độ cao nhất. Liệu anh ta định sẽ lái xe trên làn xe này trong suốt quãng đường cứu nạn gần 10km?
3. Do quãng đường cứu nạn khá xa (gần 10km), người lái xe hoàn toàn có thể lái xe đúng chiều sau đó quay trở lại làn gặp tai nạn tại nút giao bên dưới (mặc dù sẽ bị ùn tắc), hoặc ít nhất cũng tìm cách giảm tối thiểu quãng đường phải chạy xe ngược chiều.
Cho dù cục cảnh sát giao thông có cho rằng xe cứu hỏa được quyền ưu tiên trong trường hợp này [1], hoặc cảnh sát phòng cháy chữa cháy cho rằng có lý do để xe cứu hỏa đi ngược chiều [2] theo đánh giá của tôi, tài xế xe cứu hỏa không thể vì được quyền ưu tiên mà hành động như vậy - đặc biệt là trên đường cao tốc, và ở làn có tốc độ cao nhất.
Thử đặt lại vấn đề, nếu chiếc xe khách kia không va chạm với xe cứu hỏa, thì trên toàn bộ quãng đường xe cứu hỏa đi ngược chiều đến nơi cứu nạn, liệu xe cứu hỏa có khiến hàng trăm con người thót tim? và biết đâu lại có nhiều hơn số thương vong và tử vong như hiện tại?
Cũng có câu hỏi cho rằng, liệu người lái xe khách có sai không?
Tất nhiên câu trả lời còn phụ thuộc vào các thông tin chi tiết của đơn vị điều tra khi lấy lời khai của tài xế xe khách. Cũng có thể người lái xe khách đã có chút lơ là trong khoảng thời gian ngắn ngủi đó, và không nghe được tín hiệu từ xe cứu hỏa.
Tuy nhiên, theo đánh giá của tôi, tài xế xe khách đã chạy 87km/h - trong giới hạn cho phép (<100km/h) [3], và đi đúng làn đường của mình như trong video [4]. Việc xe cứu hỏa chạy ngược chiều ra giữa đường mà không dừng quan sát là quá bất ngờ đối với bất kỳ phương tiện nào đang lưu thông với tốc độ cao trên đường cao tốc, không phải chỉ với riêng xe khách này.
Kỹ thuật giao thông
Về mặt kỹ thuật, thông thường khi trời khô thoáng, nếu xe chạy với vận tốc 90km/h, tài xế cần có một khoảng cách dài 70m để phản ứng và phanh xe dừng hẳn (sơ đồ bên dưới). Nếu trời mưa, đường trơn, nhá nhem tối như thời điểm xảy ra tai nạn, khoảng cách dừng xe sẽ cần phải lớn hơn 20-50%.
Khi gặp xe chạy ngược chiều với tốc độ tương đương, để tránh va chạm, cả hai xe phải cùng phanh lại ở khoảng cách gấp đôi (có nghĩa là khi 2 xe cách nhau trên 140m).
Video clip cho thấy việc chiếc xe cứu hỏa bất ngờ đi ra làn đường cao tốc (cho dù đã hú còi và đèn) là một hành động rất không nên. Ngay cả nếu không va chạm với xe khách, khi chạy ngược chiều trên làn có tốc độ cao nhất, liệu xe cứu hỏa có luôn cảnh báo để giữ được khoảng cách trên 140m với tất cả các phương tiện đang lưu thông đúng chiều ở làn tốc độ cao nhất?
Để kết thúc chủ để này, tôi chỉ muốn nói rằng, việc đi ngược chiều trên đường cao tốc luôn là một hành động rất nguy hiểm và đáng bị xã hội lên án, cho dù là xe ưu tiên hay xe thực hiện các nhiệm vụ đặc biệt. Hãy nghĩ tới tính mạng và tài sản của những con người đang lưu thông đúng luật trên đường cao tốc, và nghĩ tới gia đình của họ.
21/03/2018
Tham khảo
[1] Báo Vnexpress.net, 21/3/2018. Cục CSGT: 'Xe cứu hỏa được đi bất kỳ hướng nào không giới hạn tốc độ'. (Link)
[2] Báo Vnexpress.net, 21/3/2018. Cảnh sát PCCC lý giải vì sao xe cứu hỏa đi ngược chiều vào cao tốc. (Link)
[3] Báo Vnexpress.net, 20/3/2018. Xe khách chạy 87 km/h khi đâm xe cứu hỏa tại Pháp Vân - Cầu Giẽ. (Link)
[4] Báo Vnexpress.net, 21/3/2018. Tài xế ôtô khách đâm xe cứu hỏa: 'Nếu đánh lái, thương vong sẽ cao hơn'. (Link)
