Thursday, April 20, 2017

Xe buýt đường sông tại Thành phố Hồ Chí Minh

Thành phố Hồ Chí Minh đang dự kiến đưa vào vận hành một số tuyến buýt đường sông bao gồm: tuyến số 1 Bạch Đằng - Linh Đông (quận Thủ Đức - dự kiến tháng 6/2017 vận hành), tuyến số 2 Bạch Đằng - Lò Gốm (quận 8), tuyến số 3 Bạch Đằng - Mũi Đèn Đỏ (quận 7), và tuyến số 4 Bạch Đằng - Phú Mỹ Hưng (quận 7). Việc đầu tư các tuyến buýt đường sông này được thực hiện bằng hình thức xã hội hóa theo hợp đồng BOO (xây dựng - sở hữu - kinh doanh) do Công ty TNHH Thường Nhật làm chủ đầu tư. Dự án có tổng vốn đầu tư là 125 tỷ đồng.

(Hình minh họa)

Trong bài báo: Đầu tư tuyến buýt đường sông tại TP.HCM: Chính quyền kỳ vọng, chuyên gia nghi ngờ [4], theo lãnh đạo Sở Giao thông vận tải thành phố, đây là "một giải pháp đột phá trong giao thông" nhằm "nâng cao vận tải đường thủy nội địa, giảm bớt áp lực ùn tắc giao thông đường bộ". Tuy nhiên, những tính toán sơ bộ cho thấy rằng: trong trường hợp lý tưởng nhất khi hai tuyến xe buýt đầu tiên chở được số lượng khách tối đa theo công suất thiết kế là 5.000 hành khách một ngày, thì số chuyển đi này cũng chỉ chiếm khoảng 5.000:28.000.000 = 0,018% nhu cầu đi lại toàn thành phố (trong đó 28.000.000 là số chuyến đi trung bình tính với hệ số đi lại 2,8 cho toàn đô thị 10 triệu dân). Như vậy, chỉ với tối đa 0.018% nhu cầu giao thông, xe buýt đường thông chưa thể coi là một "giải pháp đột phá" giúp "giảm bớt áp lực ùn tắc giao thông đường bộ".

Đánh giá tới mức độ thành công của dự án, tôi chưa rõ Công ty TNHH Thường Nhật đã tính toán dự báo nhu cầu hành khách ra sao, số lượng hành khách bao nhiêu là đủ đảm bảo mục tiêu duy trì hoạt động, hay thị trường chính của loại hình xe buýt đường sông sẽ là gì (hành khách di chuyển thường xuyên hay khách vãng lai, khách du lịch)... Tuy nhiên, sản lượng hành khách luôn là yếu tố hàng đầu đảm bảo sự thành công của một dự án giao thông công cộng. Có thể chia ra thành hai nhóm yếu tố dẫn tới sự thành công trong việc thu hút hành khách sử dụng dịch vụ như sau:

1. Nhóm thứ nhất là những yếu tố nội tại của hệ thống xe buýt đường sông mà đơn vị vận hành có thể kiểm soát được, bao gồm:
-Mức độ tiện nghi, an toàn, tốc độ, độ tin cậy về thời gian, dịch vụ trên xe buýt đường sông, thái độ của nhân viên,...
-Giá vé (đơn vị đang đề xuất 15.000 đồng),
-Các chương trình marketing phổ biến thông tin về dự án và thu hút hành khách sử dụng,
-Các giá đỗ xe đạp, các bãi đỗ xe máy/xe ô tô tại các khu vực bến đỗ (đặc biệt là hai điểm đầu/cuối tuyến).

2. Nhóm thứ hai là các yếu tố về tích hợp - những yếu tố này cần sự phối hợp của nhiều đơn vị liên quan như Sở Giao thông vận tải, Trung tâm quản lý điều hành vận tải hành khách công cộng (MOCPT), Trung tâm quản lý đường hầm sông Sài Gòn, và các Ban quản lý dự án giao thông công cộng của thành phố. Những yếu tố bao gồm:
-Tích hợp về mạng lưới vận tải hành khách công cộng đa phương thức, đảm bảo khả năng trung chuyển giữa loại hình xe buýt đường sông với các loại hình khác như xe buýt truyền thống, metro, xe buýt nhanh,...
-Tích hợp về giá vé, đảm bảo sự thuận tiện và chi phí hợp lý cho hành khách trung chuyển. Cụ thể, hành khách chuyển tuyến sẽ không phải trả hai lần tiền, mà họ chỉ cần trả thêm một khoản phát sinh nhỏ hoặc miễn phí khi trung chuyển.

Nhóm các yếu tố về tích hợp thực sự là điều mà chính quyền thành phố phải quyết tâm thực hiện trong thời gian sớm nhất, để các đơn vị đầu tư xã hội hóa có thể kinh doanh hiệu quả và lâu dài hơn.

Để kết luận, tôi muốn đưa ra quan điểm rằng: 1. Thành phố đừng quá kỳ vọng một vài tuyến giao thông mới có thể "giải bài toán giao thông", 2. Thành phố cần triển khai nhanh những vấn đề về tích hợp hệ thống, để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp có thể đầu tư kinh doanh giao thông công cộng một cách hiệu quả, 3. Thực tế vận hành hoạt động còn ở phía trước, rất hy vọng loại hình giao thông mới này sẽ có thể được duy trì lâu dài phục vụ cho người dân thành phố.

Tháng 4/2017

Tham khảo:
[1]. Bài báo: Háo hức chờ tuyến buýt đường sông đầu tiên ở Sài Gòn ra mắt. Báo Dân Trí (online). 05/03/2017.
[2]. Bài báo: TP.HCM: 2 tuyến buýt đường sông sắp đưa vào hoạt động. Báo Công an TP HCM (online). 17/03/2017
[3]. Bài báo: Phấn đấu đưa vào khai thác 2 tuyến "buýt sông" trong tháng 6/2017. Báo
[4]. Bài báo: Đầu tư tuyến buýt đường sông tại TP.HCM: Chính quyền kỳ vọng, chuyên gia nghi ngờ. Báo Đầu tư (online). 15/04/2017.
[5]. Bài báo: Xây dựng các tuyến buýt đường sông để giảm tải cho đường bộ. Báo Thanh niên (online)
[6]. Bài báo: Người dân TP.HCM sắp được đi buýt đường sông. Báo Giáo dục TP HCM (online).

Wednesday, April 12, 2017

Tại sao cần đeo dây an toàn trên xe?

Số lượng phương tiện ô tô tại Việt Nam đang ngày càng tăng. Điều này đồng nghĩa với việc số lượng tai nạn và thương vong liên quan đến ô tô sẽ ngày một lớn hơn.

Bài viết xin được trình bày một vấn đề tuy cũ, nhưng chưa bao giờ mất tính thời sự, đó là việc đeo dây an toàn (seatbelt) trên xe ô tô.



Câu hỏi đặt ra là vì sao phải đeo dây an toàn? Câu trả lời có thể đơn giản từ: "luật phải thế" (ý muốn nói tới luật giao thông đường bộ - Luật số 23 năm 2008 - Điều 9), cho đến "không đeo sẽ bị xử phạt" (từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng theo Điều 5 - Nghị định 46 năm 2016).

Tuy nhiên, việc đeo dây an toàn liệu có phải chỉ để tránh khỏi bị phạt theo Luật giao thông đường bộ? Hãy cùng tìm hiểu những thông tin liên quan và ví dụ minh họa về dây an toàn sau đây:

Theo báo cáo toàn cầu về an toàn đường bộ năm 2015 của WHO [1], đeo dây an toàn giúp giảm 45-50% khả năng tử vong, và giảm 20%-45% khả năng bị thương của người lái xe và hành khách ngồi ghế trước khi gặp tai nạn. Trong khi đó người đeo dây an toàn ở ghế phía sau có thể giảm 25% khả năng thương vong/tử vong, và 75% khả năng bị thương nhẹ khi gặp tai nạn ô tô.

Hàng năm, nước Mỹ có khoảng trên 10.000 người chết vì tai nạn ô tô do không đeo dây an toàn [2]. Ở Việt Nam, tôi chưa thấy có thống kê số lượng người chết và bị thương nặng liên quan đến việc không đeo dây an toàn. Những thống kê này là cần thiết để cảnh tỉnh những người ngồi trên xe rằng: họ hãy biết lo lắng hơn cho tính mạng của chính mình và người thân.

Tôi xin được giới thiệu một số video clip sau đây để các bạn cùng thấy mức độ nghiêm trọng của việc không đeo dây an toàn đối với tất cả hành khách ngồi trên xe ô tô, kể cả đối với các em nhỏ ngồi trong xe hay ngồi trên carseat (ghế cho trẻ nhỏ và cho em bé). Một số video clip đã được làm phụ đề tiếng Việt để các bạn dễ theo dõi.





Thông điệp tôi muốn đưa ra ở đây là:
-HÃY CÀI DÂY AN TOÀN CHO DÙ BẠN NGỒI Ở VỊ TRÍ NÀO TRÊN XE
-VÀ HÃY CÀI DÂY AN TOÀN CHO TRẺ NHỎ ĐÚNG CÁCH.


Tham khảo:
1. Global Status Report on Road Safety 2015, World Health Organisation, 2015 [Link]
2. Traffic Safety Facts 2014 Data, National Highway Traffic Safety Administration, 2014 [Link].

Sunday, April 9, 2017

Vi phạm luật giao thông và thái độ xử lý vi phạm

Ngày 9/4/2017, báo điện tử Vnexpress có bài viết về một người đàn ông say rượu, không chấp hành yêu cầu của Cảnh sát Giao thông, và còn có hành vi rất hung hăng như ném điện thoại và định đánh Cảnh sát Giao thông. Bài báo có nêu rằng "trong suốt gần một giờ", người đàn ông "đứng bên đường la lối, chửi bới liên tục rồi sau đó mới chịu vào trong xử lý."


Xem video clip có thể thấy các anh Cảnh sát Giao thông hiền quá. Người đàn ông kia đã vi phạm rất nhiều lỗi: đi quá tốc độ, uống rượu, quát mắng và thậm chí còn định đánh Cảnh sát Giao thông. Thiết nghĩ, các anh Cảnh sát Giao thông hoàn toàn có thể mạnh tay với những trường hợp như vậy.

Tôi không muốn bình luận nhiều, chỉ muốn share với các bạn một video clip khác ở New York City, về một người đàn ông đi xe ô tô hạng sang, đỗ xe sai quy định, có ý định bất tuân yêu cầu của cảnh sát, và cuối cùng phải chịu hậu quả nặng nề cho hành động của mình.

Các bạn hãy xem để thấy được sự khác biệt. Chúng ta hãy cùng chung tay cổ động để Cảnh sát Giao thông Việt Nam có được đầy đủ quyền hạn và hành động quyết liệt hơn, để tăng tính răn đe đối với những kẻ dám ngang nhiên vi phạm luật giao thông đường bộ.