Cập nhật bài viết "Lát gạch vỉa hè sử dụng đá thiên nhiên"

Chỉ khoảng 2-3 tháng sau khi tôi viết bài về "Lát gạch vỉa hè sử dụng đá thiên nhiên", Hà Nội đã đặt lại câu hỏi "liệu đá thiên nhiên có đạt được tuổi thọ 50-70 năm"?

Cuối tháng 11, đồng loạt các báo điện tử đã đưa tin về vấn đề đá thiên nhiên lát vỉa hè có hiện tượng vỡ nát [1], [2], [3], [4], [5].

Một số viên đá thiên nhiên ... hai tháng tuổi. Nguồn: [5]

Truyền hình Hà Nội đã có bài phóng sự "thực hư về đá lát vỉa hè" và cho rằng các thông tin trên báo điện tử chưa chính xác [6]. Tôi cũng đồng ý với một số nhận định trong đó rằng, không phải hình ảnh nào được đăng tải cũng phản ánh vỉa hè mới được lát đá thiên nhiên.

Ảnh chụp không đúng đoạn mới lát đá thiên nhiên. Nguồn: [1]

Tuy nhiên, việc vỉa hè mới lát đá thiên nhiên có những đoạn bị vỡ, bong tróc là có thật.

Vỉa hè đá thiên nhiên bị bong tróc. Nguồn: [1]

Chính bởi vậy, một số địa phương ở Hà Nội (như Quận Đống Đa) đã chính thức cho tạm dừng dự án lát vỉa hè [4], và Chủ tịch Nguyễn Đức Chung đã yêu cầu Thanh tra phải vào cuộc quyết liệt [5].

Có một bài viết rất chi tiết về nạn "Loạn giá đá lát vỉa hè bền vững 70 năm” trên VOV [7]. Tôi nghĩ cũng đáng tham khảo để thấy sự cần thiết của việc công khai, minh bạch dự toán, quyết toán công trình lát đá thiên nhiên - một dự án có thể ngốn của Hà Nội hàng nghìn tỉ đồng.

Mới đây, Hà Nội đã chỉ ra rằng "có hiện tượng con ông cháu cha hưởng lợi từ lát đá vỉa hè" [8]. Qua đó, UBND thành phố yêu cầu tất cả các quận huyện dừng toàn bộ việc lát đá vỉa hè để xem xét quy trình thực hiện dự án trả lời trước công luận.

Đây liệu có phải là dấu chấm hết cho vỉa hè đá thiên nhiên ở Hà Nội?

Câu trả lời là không. Đã có các quận huyện vẫn tiếp tục thực hiện việc lát hè bằng đá thiên nhiên, dù chưa có kết luận chính thức của Thanh tra [9].

Chung quy lại thì Hà Nội có nên lát vỉa hè bằng đá thiên nhiên không?

Cũng như các ý kiến đã nêu ra từ bài viết trước, góc nhìn của cá nhân tôi là:
- Lát đá thiên nhiên đẹp nhưng tốn kém và không bảo vệ tài nguyên đá của đất nước,
- Nếu không có thiết kế tốt và thi công cẩn thận thì đá cũng không bền được,
- Việt Nam ta hay bị vấn đề hạ tầng kỹ thuật không đồng bộ: đào lên lấp xuống là chuyện cơm bữa. Nếu để điều đó xảy ra thì vỉa hè đá thiên nhiên cũng sớm xấu xí trở lại,
- Đặc biệt, vấn nạn đỗ xe ô tô trên vỉa hè, chạy xe máy và ô tô trên hè là NGUYÊN NHÂN HÀNG ĐẦU dẫn đến việc tất cả các loại vỉa hè, cho dù là lát đá thiên nhiên, cũng sẽ sớm vỡ nát dưới vệt bánh xe.

Đỗ xe ô tô và vỉa hè bong tróc. Nguồn: [10]

26/01/2018

Tham khảo:
[1] Báo Vietnamnet.vn, 23/11/2017. HN tiếp tục thay đá vỉa hè 'bền vững 70 năm' dù nát sau vài tháng. (Link)
[2] Báo Vnexpress.net, 25/11/2017. Đá lát vỉa hè 'tuổi thọ 70 năm' vỡ nát khi vừa thi công. (Link)
[3] Báo Vietnamnet.vn, 28/11/2017. Chủ tịch HN: Làm rõ đá lát vỉa hè ‘bền vững 70 năm’ vỡ nát. (Link)
[4] Báo Dantri.com.vn, 29/11/2017. Hà Nội tạm dừng lát đá vỉa hè “bền 70 năm” trên đường Tôn Đức Thắng. (Link)
[5] Báo Vietnamnet.vn, 04/12/2017. Đá lát vỉa hè 'bền vững 70 năm' vỡ nát: Thanh tra vào cuộc. (Link)
[6] Vov.vn, 22/11/2017. Thực hư đá lát vỉa hè “quảng cáo bền 70 năm” chỉ sau 1 năm đã nứt. (Link)
[7] Vov.vn, 02/12/2017. Loạn giá đá lát vỉa hè “bền vững 70 năm”. (Link)
[8] Báo Thethaovanhoa.vn, 16/01/2018. 'Đại công trình' lát đá vỉa hè ở Hà Nội đã bị các quận, huyện 'bóp méo'. (Link)
[9] Báo Vietq.vn, ngày 21/01/2018. Hà Nội lại lát đá vỉa hè trở lại dù chưa công bố kết luận thanh tra. (Link)
[10] Báo Tuoitre.vn, ngày 13/09/2017. Vỉa hè chưa thi công xong đã bị bong tróc. (Link)

Con đường đẹp nhất Hà Nội - Nay còn đâu

Những năm 2000, đường Nguyễn Chí Thanh được xây dựng. Con đường rất rộng rãi, rộng nhất là dải phân cách, với mặt cỏ xanh rì, cây cối xanh um. Thời đó, xe máy không nhiều, ô tô càng ít. Tôi từng lững thững đạp xe thời cấp III hay vi vu xe máy thời đại học trên con đường này với cảm giác rất thú vị, đặc biệt là trong những buổi chiều thu Hà Nội.

Đường Nguyễn Chí Thanh. Nguồn [1]

Gần hai chục năm trôi qua, kinh tế có phát triển, nhưng người ngày càng đông, xe ngày càng nhiều, ùn tắc giao thông ngày càng phổ biến. Và con đường "xanh" xưa kia đang dần chuyển thành con đường "xám". "Xám" bởi ... màu xám của mặt đường (khi xén dần vào dải phân cách giữa), bởi khói từ những ống bô đủ các loại, bởi bụi từ các tòa cao ốc đang xây dựng hai bên đường.

Ùn tắc giao thông trên tuyến đường đẹp nhất Thủ đô. Nguồn: [4]

Hà Nội đang thực hiện kế hoạch thu hẹp dải phân cách từ 16 - 17m xuống còn 4,4m để mở thêm làm cho phương tiện giao thông [1][2][3]. Lý do muôn thủa vẫn là: ùn tắc quá phải mở rộng phần đường dành cho xe cơ giới [4]. Mà dải phân cách đã rộng sẵn, "nhà đang có điều kiện", xén một chút cũng chả ảnh hưởng gì!

Báo Kinh tế đô thị ngày 17/1/2018 có bài phỏng vấn Giám đốc Sở Giao thông vận tải với tiêu đề: "Đường Nguyễn Chí Thanh sẽ rộng và đẹp hơn xưa" [5]. Tôi đồng ý rằng con đường sẽ có nhiều làn hơn cho phương tiện giao thông. Nhưng chắc chắn nó sẽ không còn là con đường "rộng và đẹp" của ngày xưa nữa.

Nguồn: [5]

Các giải pháp mở rộng đường trong nội đô luôn chỉ là những giải pháp tình thế khi hạ tầng giao thông không thể bắt kịp với tốc độ tăng trưởng phương tiện, đặc biệt là tốc độ chuyển đổi từ phương tiện 2 bánh sang 4 bánh như ở Việt Nam

Có những điều mang tính quy luật, trong giao thông cũng vậy, khi một con đường mới được mở rộng hơn, người dân sẽ dễ dàng đi lại hơn trong thời gian đầu, chắc chắn số lượng phương tiện giao thông từ nơi khác sẽ đổ về đây ngày một nhiều hơn, chưa kể số nhiều phương tiện mới phát sinh thêm tại chính các khu vực dọc con đường. Và kết cục cuối cùng vẫn sẽ là những điểm đen ùn tắc trong tương lai không xa.

Mặc dù rất không muốn nhìn thấy điều đó, nhưng tôi tin rằng nó sẽ đến, và có lẽ sẽ đến rất nhanh. Đường Nguyễn Chí Thanh - con đường từng được Bộ Giao thông bình chọn là tuyến đường đẹp nhất Việt Nam năm 2001 [6] sẽ không bao giờ có thể đẹp như xưa và cũng sẽ không tránh khỏi tương lai ùn tắc.

Tham khảo:
[1] Báo Kinh tế đô thị, 24/11/2017. Chùm ảnh đường Nguyễn Chí Thanh trước ngày mở rộng. (Link)
[2] Báo Dân trí. 06/01/2018. Hà Nội bắt đầu xén dải phân cách đường đẹp nhất Việt Nam. (Link)
[3] Báo Vnexpress, 18/01/2018. Hà Nội xén dải phân cách trên đường đẹp nhất Việt Nam. (Link)
[4] Báo Dân trí. 08/01/2018. Hà Nội: Hàng nghìn phương tiện ùn ứ trên đường đẹp nhất Việt Nam. (Link)
[5] Báo Kinh tế đô thị, 17/01/2018. Đường Nguyễn Chí Thanh sẽ rộng và đẹp hơn xưa. (Link)
[6] Thanglong.gocom.vn, 16/01/2011. Con đường đẹp nhất Việt Nam" đường Nguyễn Chí Thanh. (Link)

Cập nhật: 
So sánh tuyến đường trước và sau:
Báo Kinh tế đô thị, 22/01/2018. Đường Nguyễn Chí Thanh rộng thênh thang sau khi mở rộng. (Link)
Tôi sẽ có bài viết về hai từ "thênh thang" ở trên khi con đường lại lấp đầy phương tiện.